in engeland start een grootschalige pilot waaraan 70 organisaties meedoen. de labour voorman jeremy corbyn werd er nog om uitgelachen, zelf heb ik dat ook veel ervaren. vaak denken mensen eerst aan lui, niet willen werken etc. aan deze verouderde arbeidsethos moeten we wat doen, want het is een recept voor middelmaat en ziekteverzuim. de optimale werkdag ligt tussen de 4 en de 6 uur met een flinke dosis flexibiliteit en autonomie. de meeste mensen geven aan tussen de 3 en de 5 uur per dag geconcentreerd en effectief te kunnen werken. dat laatste is een cruciaal ingredient om het mentale welzijn op peil te houden.
door mensen meer (professionele) ruimte te geven zijn ze niet alleen gezonder en gelukkiger, ze ervaren meer werkplezier en voldoening maar zijn ook effectiever. zo verlaat 50% van de zorgmedewerkers binnen 2 jaar de zorg en zijn ze grofweg 40% van hun tijd bezig met administratieve werkzaamheden. door de werkweek in te korten en de werkdag effectiever te maken komt er meer ruimte voor intern en extern herstel. zo stapelen we geen vermoeidheid en zijn we elke dag 100% inzetbaar en is er meer ruimte voor fysieke en psychologische basisbehoeftes alsmede onvoorziene gebeurtenissen zoals een ziek kind of hulpbehoevende ouder.
voor de productiviteit maakt het niet of je 4 x 100% werkt of 5 x een gemiddelde van 80% inzetbaar bent. die 80% is een gemiddelde van op maandag 120% geven op dinsdag 100% op woensdag 80% op donderdag 60% en op vrijdag 40% (400%/5=80%). daarom pleit werkvierentwintig al een tijdje voor weekend woensdag als meest ideale break in de reguliere week.
we hebben dan ook niet te maken met krapte op de arbeidsmarkt, maar met een organisatieprobleem. daarvoor hebben we sociale innovatie nodig. we werken immers nog op een zelfde wijze als dat 100 jaar geleden door ford als standaard is gezet. de grootste fout die we gemaakt hebben is dat we productiviteit/resultaat gelijk hebben gesteld aan tijd. wil je hier nu meer over weten, met een beetje geluk komt het boek over een frisse kijk op mens, werk en inkomen uit in het 3e kwartaal van 2022.
bekijk het item van een vandaag over waarom minder (lang) werken prima samen opgaat met de krapte op de arbeidsmarkt.
bij werkvierentwintig denken we graag over het grotere geheel na. we gaan dus niet voor deelbelangen of de ‘eigen positie’ maar willen graag the big picture blijven zien, sommige noemen het een holistische kijk, prima! in de control literatuur wordt dit globale transparantie genoemd. een kenmerk van een ondersteunend controle systeem is de mate waarin je kan zien wat jouw bijdrage aan het grotere geheel is. wat doet de schakel in het geheel van alle schakels. interne transparantie gaat over de inzichtelijkheid van de individuele schakels, of dit nu om een functie, procedure of een stelsel gaat (denk aan ons belastingstelsel).
we pakken graag de oorzaak aan en niet het gevolg. door het fundament aan te pakken is dat mogelijk. immers elk huis dat gebouwd is op een slechte fundering zal vroeg of laat scheuren vertonen ongeacht hoe goed het stucwerk erop gezet is. toch zijn we in nederland vaak bezig met de symptomen bestrijden. met het plakken van deze pleisters valt het meeste geld te verdienen. op individueel niveau doen we dan fantastisch werk, maar op systeemniveau bestaat er een business die hun eigen deelbelangen nastreeft. zo worden zo onderdeel van het probleem en niet de oplossing en pakken we niet de oorzaak aan maar het gevolg. een leger aan mensen die werken in het sociaal domein, onderzoeken en ongelezen rapporten worden er geschreven door beleidsadviseurs terwijl we het probleem gewoon weten: te weinig geld en te hoge lasten.
het boek van andrew yang: jouw baan gaat verdwijnen en dit is de oplossing weet dit prachtig in kaart te brengen. het heet in het engels the war on normal people. 1 van de elementen is dat mensen die in schaarste leven minder goede besluiten nemen en zich meer richten op korte termijn (een beperkt gezichtsveld). deze schaarste levert tot wel 13IQ punten lager op, zelfs een hypothetische boete kan ervoor zorgen dat ook jij slechter gaat functioneren en lager scoort op een test.
ook binnen het werk weten we dat de 5 daagse werkweek en de 8 of soms wel 9 urige werkdag niet het beste is en dat mensen simpelweg rust en lummeltijd tekort komen. ondertussen staan er pooltafels, haasten we naar yogales worden er workshops werkgeluk bedacht. een hele business die de gevolgen aanpakken, maar niet de oorzaak. die oorzaak is een verouderde kijk op mens, werk & inkomen. deze fabrieksmindset is in veel gevallen nog het fundament waarop onze samenleving gebouwd is, ook al is het wetenschappelijk niet meer valide.
soms is het tenenkrommend hoe we de wetenschap rondom control & motivatie links laten liggen. gedragseconomen, psychologen en bedrijfskundige weten dat intrinsieke motivatie niet alleen de determinant is voor welzijn maar ook van prestaties die mensen kunnen leveren, zeg maar: hoe beter iemand functioneert hoe gezonder de uitkomsten zijn.
het volgt uit het aanpakken van de oorzaak. met werkvierentwintig pleiten we dan ook voor een nieuw fundament gebouwd op de juiste idee technologie. hierin zijn een paar fundamentele elementen:
het basisinkomen. het waardeert onbetaalde arbeid, het maakt de 4 daagse werkweek voor iedereen mogelijk en het maakt minder afhankelijk van overheid, markt & familie
de 4 daagse werkweek (een betere werk/privé balans) die ook nog eens op het werk voor betere resultaten zorgt (mutual gains).
organiseren op basis van vertrouwen (enabling control).
intrinsieke motivatie als startpunt (en de wetenschap erachter).
de oplossing voor een te laag inkomen is meer inkomen. zo simpel is het. het probleem in stand houden kost meer dan het probleem op te lossen. het is dus ook nog eens een hele pragmatische oplossing, ook vanuit economisch perspectief.
heel veel mensen combineren betaald werk met onbetaalde activiteiten en hebben niks of nauwelijks aan een verhoging van het minimumloon. meer uren werken kan wellicht, zo hebben we werk immers nog ingedeeld, maar leidt vaak tot de armoedeval (het verlies van toeslagen). mensen die plots mantelzorger worden vallen gigantisch terug in inkomen, je wordt immers maar gecompenseerd te het bestaansminimum. als je er dan mee te maken hebt moet je elke scheet verantwoorden en loont meer werken niet meer. kortom, we gaan van baanzekerheid, naar werkzekerheid om nu de stap te zetten naar inkomenszekerheid. al is het ten hoogte van het bestaansminimum.
de oplossing is niet meer scholing, learn to code is al een beetje een gekke kreet om deze benadering belachelijk te maken. waarbij ze mensen uit de kolenmijnen om willen scholen naar ict’ers. meer ambtenaren dan maar? weer een coördinator en een beleidsmedewerker om beter beleid te maken> maar telkens blijkt het op niets uit te lopen behalve een grotere overheid en dito uitvoeringskosten. de mooie rapporten mogen weer in de la en de volgende is alweer in de maak.
de oplossing is heel simpel, namelijk een eenvoudiger belastingstelsel. maar dat komt zowel links als rechts ideologisch niet goed uit. een oplossing waarmee we iedereen uit de armoede helpen, autonomie en een bepaalde mate van onafhankelijkheid verschaffen. ik hoor dagelijks verhalen van mensen die gewoon een baan hebben, maar dingen moeten slikken omdat ze anders hun baan en hun inkomen kwijt zijn. de oplossing is niet alleen goed voor de economie (trickle up effect), het is ook goed voor de samenleving (zorgtaken) en voor het individu (autonomie is een psychologische basisbehoefte).
zelfs vno-ncwm en mkb-nederland pleiten ervoor dat we het niet alleen aan de markt, de burger of de overheid overlaten. tijd voor verandering dus! onze systemen inclusief de instituties die we gebouwd hebben zijn gebouwd op oude idee technologie. ik zal er enkele noemen: de bijstandsuitkering & de bijbehorende participatiewet. het uwv, het belastingstelsel, ons onderwijs en onze zorg.
ze zijn allemaal opgebouwd vanuit het scientific management, een niet wetenschappelijk managementfilosofie, die haaks staat op wat de wetenschap zegt over motivatie, welzijn en economie. daarmee is de overheid nu niet onderdeel van de oplossing, maar van het probleem.
probeer maar aan tafel te komen te zitten bij deze gevestigde instituten. macht en tegenmacht zijn leuke begrippen, maar als de organisaties gebouwd zijn als fort knox en kom je er niet zo snel binnen. zeker niet als je er een opvatting op nahoudt die ze wellicht wat minder welgevallig is. macht en tegenmacht – het organiseren van tegenspraak is daar super belangrijk! werk jij bij of heb je te maken met een paar van deze instellingen. neem dan contact op met werkvierentwintig.
oja en kunnen we dan eindelijk afscheid nemen van het urencriterium voor ondernemers want daar krijg ik dan weer kromme tenen van. het ondernemersrisico is gedekt dus daar hoef je het niet meer voor te houden en die urenregistratie was toch een wassen neus. ondernemers maken geen uren, maar leveren een dienst of product en dat doen ze zo goed mogelijk.
hoe zorg jij ervoor dat je naast je baan voldoende tijd hebt voor zaken die ook je aandacht en tijd vragen? van de opvoeding van je kinderen tot mantelzorg? de afgelopen jaren heeft de overheid een steeds groter beroep gedaan op mensen zelf. hoe houd je alle ballen in de lucht? laat je er een paar vallen en kan dat ook? we kunnen dat niet alleen van het individu of de organisatie (bedrijven) vragen (dat laat de coronacrisis ons ook zien).
negatieve effecten
zoals we nu zien zijn er zelfs al jongeren die hierdoor een burn out oplopen. een achterstand op school of studie hebben. gezinnen die er aan onderdoor gaan. mensen die zelfs hun woning op moeten zeggen. ook werkgevers zien dat medewerkers ziek worden. kortom, we zijn er dus bij gebaat hier wat aan te doen zonder weer in de bureaucratische reflex van rechtmatigheid te schieten.
systeempijn
laten we een systeem bedenken waar alle facetten in terug te vinden is. een systeem waarin de systeempijn wordt weggehaald. we snappen dat vrijheid bestaat bij de gratie van kaders en dat het een bepaalde structuur moet hebben. we vragen ons alleen altijd af: wat was het achterliggende idee achter het systeem.
willen we gelijke behandeling, gelijkheid of gelijkwaardigheid. we zijn daarom ook voorstander van de meest rechtse afbeelding.
#hoedan
– dit kan zijn volledige loontransparantie binnen organisaties. wil je een loonhuis maken, zorg dan dat alle salarissen transparant zijn (voor de interne organisatie).
– laat uren als maatstaf varen, maar gebruik ze met gezond verstand. tijd als proxy voor resultaat is vrij beperkt. uiteraard heeft het wel te maken met fysieke en cognitieve belasting. uren zijn een middel en geen doel. hanteer bijvoorbeeld de 6=8 filosofie. soms ben je wat langer bezig, maar het loont om korter te werken, voor de organisatie als de medewerker. veel mensen hebben namelijk last van tijdschaarste (bekijk het weekend effect).
– laten we een basisinkomen invoeren. geen (onnodige) bureaucratie – vertrouwen en toch bescherming/kaders. laat de diversiteit bestaan, maar laten we ervoor zorgen dat de systeembelemmering weggehaald wordt. zo kan iedereen op zijn of haar manier een bijdrage leveren aan de organisatie en de samenleving.
autonomie is immers ook een basispsychologische behoefte. ’the desire to be self-directed’ is universeel. cruciaal voor intrinsieke motivatie. intrinsieke motivatie is dan weer bepalend voor resultaat.
kuznets
laten we 100 jaar terug in de tijd gaan. de amerikaanse regering wilde in de crisis weten wat de omvang en de waarde van het land was. kuznets bedacht het gdp – bij ons bekend als het bbp, het bruto binnenlands product. deze maatstaf gebruiken we om de economie (economische groei) aan te duiden. maar wat gaf kuznets zelf al aan bij het publiceren van deze maatstaf…we zouden ook oog moeten hebben voor onbetaalde arbeid zoals zorgtaken en niet alle economische waarde is maatschappelijke waarde.
alhoewel dat maatschappelijk erg belangrijk is zijn we dit wel vergeten. welvaart en welzijn kunnen elkaar versterken (positief en negatief). dat is te zien aan de huidige effecten van het coronavirus.
emancipatie
rond de jaren 60 was het zo dat als je (als vrouw) kinderen kreeg je moest stoppen met werken. in de jaren 80 sloeg dat helemaal om. iedereen moest een betaalde baan, want zo werd er gezegd, dat is goed voor je ontwikkeling en je onafhankelijkheid. dat is immers ook een groot goed. de oude rolpatronen werden doorbroken…
de vraag is nog wel, waarom noemen we het een papadag als een man een dag minder gaat werken en als een vrouw een dag minder gaat werken noemen we het geen mamadag?
omdat de meeste mensen nu druk waren op het werk was er geen tijd voor de zorg van kinderen, het huishouden, mantelzorg. onbetaalde arbeid werd daarmee dus al vrij snel betaalde arbeid. zonder dat er feitelijk iets anders gedaan werd. mede hierdoor groeide de economische teller (het gdp). maar zoals andrew yang aangeeft: economische waarde staat niet gelijk aan menselijke waarde. wist je dat 2/3 van de ontwikkeling van de kind door factoren buiten het onderwijs om wordt bepaald.
uit een schatting naar de bijdrage van onbetaalde arbeid komt naar voren dat dit 10.9 trillioen wereldwijd waard zou zijn.
participatiesamenleving
we zitten nu in een tijd waarin er veel van mensen zelf gevraagd wordt. de participatiesamenleving… maar waar we verwachten dat mensen zelf dat opvangen zien we dat dit ook voor organisaties een uitdaging is. want een deel van het ziekteverzuim ontstaat niet op het werk maar door zaken die privé spelen. de werk/privé balans is wellicht het meest genoemde woord van 2019.
toch komt de rekening nu vooral bij de werkgever en bij de mensen rondom het individu te liggen. in een vergrijzende bevolking komt er dus steeds meer druk op jonge mensen en naarmate ze ouder worden naast een eigen gezin dus ook ouders waar ze iets meer naar om moeten kijken.
volgens ons kan dat anders en beter. door een frisse kijk op werk en inkomen. een preventieve positieve maatregel, die iedereen in staat stelt dit te kunnen doen zonder dat het ten kosten gaat van de mantelzorger zelf.
we willen toch niet dat de mantelzorger een mantelzorger nodig heeft?
oplossing
we hebben hier een 2-delige oplossing voor en het maakt ons niet uit of je studeert, kinderen hebt, een ouder of een partner die zorg nodig heeft. we maken dan gebruik van de kracht van wederkerigheid (het sociale contract), gelijkwaardigheid (emancipatie) en vertrouwen. een oplossing die gebruik maakt van de kennis op het gebied van motivatie en dat begint bij autonomie.
we zijn ervan overtuigd dat als mensen meer autonomie over hun tijd hebben ze betere in staat zijn zorgtaken op zich te nemen zonder dat dit ten kosten gaat van hun eigen gezondheid. zonder dat we dit volledig bij de mensen zelf of alleen de werkgevers en de overheid neer te leggen. het wrr geeft aan dat mensen meer regie over tijd, werk en inkomen willen.
zuinig op belastinggeld
een stukje eigen verantwoordelijkheid en omkijken naar elkaar is een mens niet vreemd, behalve als iedereen onder druk komt te staan dan verliezen we de menselijkheid. laten we die (tijds)druk wat verlichten voor iedereen.
dat doet de overheid door het hele stelsel van aan te pakken en een basisinkomen in te voeren en dat doen werkgevers door meer flexibiliteit te geven en minder op uren te sturen. we weten immers dat uren nauwelijks meer een indicator is van resultaat. dat terwijl er juist tijdschaarste is.
we hebben de afgelopen jaren betaalde arbeid overgewaardeerd (en met name het maken van uren) en onbetaalde arbeid ondergewaardeerd. laten we daar eens met een gezonde blik naar kijken. is die 40 urige werkweek en 8 urige werkweek nog wel van deze tijd?
andere uitdagingen?
dit in combinatie met andere uitdagingen zoals hoge studieschuld (kansenongelijkheid neemt toe), vele flexwerkers en zzp’ers en banen die (financieel) minder aantrekkelijk zijn is het tijd voor de politiek om uit hun ideologische schuttersputjes te komen. zodat we een pragmatische oplossing kunnen toepassen die zowel goed voor welzijn als welvaart is. een oplossing die twee partijdig is en waar dus zowel sociaal als liberaal nederland achter zou kunnen staan. het is daarmee dus niet links of rechts, maar een stap vooruit. een verbetering voor iedereen.
denken en doenvermogen
waar de overheid netzoals organisatie meer naar zelfsturing gaan en het paternalisme achter zich laat. we moeten het denken en het doen weer bij elkaar brengen. iets wat door het scientific management uit elkaar gehaald is en waar voor een groot deel onze kijk op werk en inkomen door bepaald is. kortom, er is een mismatch tussen wat we in de samenleving, bij bedrijven en organisaties doen en wat wetenschap weet.
slapen rijk worden, en jij dacht dat die jongen op de rommelmarkt (met koningsdag) onder zijn dekentje en een hoed ervoor een grapje maakte. nou waarschijnlijk wel, maar hij had wel een punt. nee slapend (financieel) rijk worden dat zit er niet in. of misschien toch wel. in de video van world economic forum geven ze al sinds enkele jaren aan dat meer slaap goed is voor ons welzijn en het kan ook nog eens zorgen voor een hoger inkomen.
armpje drukken
waarom zien wij slaap als niet productieve tijd. het is bijna zonde van je tijd als je slaapt. nee dat vinden we natuurlijk niet echt, maar we armpje drukken om wie het minst slaap aankan. good job! ga zo door. bij werkvierentwintig vinden wij dat maar raar.
te weinig slaap?
te weinig slaap heeft bijzondere nadelige effecten, zoals een verminderd geheugen en wat prikkelbare lichaam (en geest), maar ook een verminderde productiviteit. er is nog een hele waslijst aan andere voordelen, maar die kan je hier checken << plus allemaal onderzoek. er is zelfs onderzoek dat te weinig slaap de samenleving geld kost.
win-win-win
dit is een van de redenen waarom werkvierentwintig voor een kortere werkweek is. we hebben daardoor meer tijd over voor dingen die OOK belangrijk voor ons zijn. die daardoor weer voordelig zijn voor onze productiviteit, zijnde een economische (geld verdienen) of voor jezelf of je directe omgeving en misschien wel voor lagere zorgkosten.
