sander & de kloof: het systeem moet om.
“het systeem moet om” dat werd er gezegd in de laatste uitzending van sander en de kloof met sander schimmelpenninck vanuit de vpro. dat systeem gaat over meer dan vermogensongelijkheid, het gaat over onze kijk op mens, werk en inkomen. zelf ben ik uit de bubbel gestapt van een bullshitbaan.een baan voor ‘hoog opgeleide’ die een beetje een excelsheet in mag vullen. werkzaamheden waar niemand beter van wordt, behalve het systeem.
ik kreeg er zelf een bore-out van. dit was geen werken. vanuit mijn bijbaan bij een stratenmaker wist ik wel wat werken was. dit was een aanwezigheidspremie: een grotere loonslaaf kon ik mij niet voelen.mede dankzij een studieschuld van 30k. voordat je rechten hebt opgebouwd ben je al een tijdje verder. je bent dus op jonge leeftijd genoodzaakt mee te gaan, totdat je niet meer anders kan en je lasten al dusdanig hoog zijn dat je niet meer onafhankelijk kan werken.
wie betaalt, bepaalt. ik was mijn eigen bedrijf gestart (het leven in loondienst van het systeem tevreden houden was niet aan mij besteed). niet veel later werd mijn moeder ziek en kon ik de ballen niet in de lucht houden. ik had mijn bankrekening soldaat gemaakt en stond met verschijnselen van hyperventilatie in de supermarkt. de consequentie was: noodgedwongen mijn huis uit en weer terug wonen bij moeders. niet de weg die je wil bewandelen op je 27ste. om ondertussen door vrienden uitgesloten te worden: “werken voor je centen vriend”.
onbegrip is misschien nog wel het vervelendste van allemaal. zo waarderen we onbetaalde werkzaamheden nog steeds niet, zoals de zorg destijds voor mijn moeder. maar denk ook aan ouderschap, studeren of het starten van een onderneming. het is ook die reden dat ik mij als bedrijfseconoom verder verdiept heb in de zin & de onzin van werk. na het mislopen van een goede opdracht waarin ik aangaf geen (8) uren te maken is dan ook werkvierentwintig ontstaan.
nu is het niet meer de tijd van praten, maar van doen. van overstappen op een vereenvoudiging van ons belastingstelsel met daarin een basisinkomen. waardoor iedereen een vloer heeft om op te staan en niemand de consequenties hoeft te dragen die ik heb moeten dragen, niet vanwege lamlendigheid, maar vanuit het juiste willen doen. daarom neem ik ook niemand kwalijk die wel het systeem tevreden houd en wel ‘braaf zijn of haar uurtjes maakt’.
dat is de loonslaafcultuur die we gecreëerd hebben en die de meeste mensen in de tang houden en misschien nog wel erger: elkaar in de tang houden. niet je hoofd boven het maaiveld uit te steken. een systeem met iets meer onafhankelijkheid is voor iedereen goed. dat is de autonomie die iedereen nodig heeft, de 1,5 meter, het is een psychologische basisbehoefte en de determinant voor welzijn. dat is de kern van sociale innovatie. we worden er allemaal beter van.
lees hier de essays van enkele kijkers naar aanleiding van het programma. wil je meer lezen over werkvierentwintig en waarom het systeem het probleem is, waarom we voor transparantie, gelijkwaardigheid zijn.