huizen worden niet gebouwd van uren

motivatiebouwduurzame inzetbaarheidgezondheidproductiviteittijdurenvitaliteit

begin september was ik een week mee op een klus. ik vind naast cognitief werk ook fysiek werk erg leuk, ik heb het ook nodig. het liefst in een goede afwisseling. op kantoor mijn dagen slijten kropt een hoop fysieke energie op, maar gaat mijn mentale energie door het putje. de afwisseling vind ik het fijnst. het is niet voor niets dat ik ook aan triatlon doe. door de verschillende vormen van belasting blijf je niet alleen fitter maar is het werk ook beter te doen. zo’n week op de bouw is dan cognitief dan wel niet heel prikkelend. ik doe het opperwerk. kruiwagen vol, bak lijm aanmaken, schoonmaken en wat zaagwerk. ondertussen denk ik wat na.

in het begin van de week kwam er een oudere man naar mij toe. hij grapte: bij dit pand krijg je kilometergeld. het was voor een privé stulpje meer dan riant te noemen. we zouden er grofweg 4 dagen werken, dat was vooraf de inschatting van de klus, mijn weekend woensdag ging al naar de haaien, halverwege de donderdag waren we weer thuis.

net voordat we weggingen sprak ik nog even met de aannemer. ik vroeg waar de beste oude man gebleven was. de aannemer zei dat ie ziek was. vandaar dat ik hem de dinsdag, woensdag en donderdag niet meer gezien had. de aannemer vertelde dat hij 2 dagen werkte, de woensdag vrij had en dan weer 2 dagen werkte. met krabben en bijten redde hij het dan door de week heen. de beste man ‘moest’ nog 1 jaar. met bijna 50 jaar in de bouw was het op.

ik haakte hier natuurlijk direct op aan. ik zei: zal ik je wat verklappen. ik ben ook voor de 4 daagse werkweek, met als ideale dag vrij de woensdag. de aannemer keek mij aan… ja, dat zou iedereen wel willen. maar hoe doe je dat dan? werk je dan elke dag 1 uur langer zodat je een dag vrij hebt? ik zei: nop. 4 dagen van grofweg 6 uur, dat is op termijn het meest effectief, productief en gezondst voor iedereen. zo ben je niet versleten op je 65ste en heb je gedurende je leven ook voldoende tijd, aandacht en energie thuis.

de aannemer reageerde dat hij dat niet zag gebeuren. er moest wel gewerkt worden en de uren moesten wel gemaakt worden. ik snapte zijn opmerking, maar ook ik merkte die week dat dagen van 12 uur in touw niet het beste effect had. na de maandag was de prik er bij mij wel uit. de dinsdag en de woensdag waren krap aan op 60%. ik vroeg de aannemer of de huizen van uren of van stenen en cement gemaakt werden?

de aannemer moest lachen. stenen en cement natuurlijk. waarop ik antwoordde: juist. zeker bij projecten die langer duren is het dan raadzaam om de strategie van de schildpad te nemen. voldoende rust te pakken en bijtijds te stoppen.
nu denk je misschien: dit is alleen bij fysiek werk en vice versa. zo zal degene op kantoor zeggen: ja in de bouw snap ik het wel dat je de dagen in kort en in de bouw zeggen ze: op kantoor snap ik het wel dat je de dagen in kort.

ik nam de vrijdag vrij, maar merkte gedurende het weekend dat de benen wat zwaarder waren dan normaal. nu kan iedereen prima even een piekbelasting aan. of dat nu fysiek, mentaal of emotioneel is. maar structureel te hoge belasting zorgt ervoor dat ook je herstel afneemt, waardoor een burn-out dreigt. mensen worden door de week, maand, jaar minder inzetbaar. van 100% op maandag in een glijdende schaal naar 60% op vrijdag,. waarbij we het weekend gebruiken om te herstellen en een vakantie om op te laden. super niet duurzaam als het mij vraagt. zeker als je hoort dat mensen op hun laatste tandvlees lopen als ze 65 zijn. dat is nu niet echt een motivator om je best te doen op het werk. nu maakt het gedurende je levensfase weinig uit, als je jong bent heb je nog kleinere kinderen en minder tijd ‘voor jezelf’. ik pleit dus niet voor een leeftijdsgrens. ook de jongere jongens op de bouw zag je na de ochtend minder vaart maken.

de vraag is of we durven af te stappen van wat we altijd gedaan hebben. durven we de 8 urige werkdag en de 5 daagse werkweek te laten varen en sociale innovatie toe te passen? ik hoop het van harte, want met resultaat heeft het weinig meer te maken. huizen worden namelijk niet gebouwd van uren.