avondklok & rellen…
we hebben het allemaal wel meegekregen. de avondklok die gepaard ging met rellen. in deze blog nemen we je mee in de ernst van de maatregel. bij werkvierentwintig zijn we geen voorstander van de maatregel en de manier waarop deze gehandhaafd wordt, maar we staan wel achter de bedoeling van de maatregel.
eenvoud werkt
het opleggen van een extra regel leidt niet altijd tot meer zekerheid, controle of veiligheid. dit noemen we de illusie van control. het kan er juist minder goed door functioneren. soms werkt eenvoud het beste en complexiteit het minst goed (shared space gedachte). zo zijn er in nederland al heel veel regels, waardoor we regels vaak ook met een korreltje zout nemen. ze zijn er wel maar we negeren ze. dit noemen we een mock bureaucratie.
dat in tegenstelling tot enkele, begrijpelijke en ondersteunende regels: dit noemen we een enabling bureaucratie. het ondersteunt mensen, geeft duidelijkheid, richting en biedt een bepaalde structuur. mensen weten hierdoor wat er van hen verwacht kan worden. het wordt op die manier een sociale norm, een gedragsafspraak. dit maakt mensen sociaal ongemakkelijk als ze zich er niet aan houden daarmee is het robuust genoeg en geeft het ruimte voor een invulling binnen die bandbreedte vanuit redelijkheid. die invulling noemen we professionele ruimte. nu weten we hoe groot die moet zijn, ongeveer 1,5 meter.
control
onze overheid doet een beroep op ons collectiviteitsgevoel, op solidariteit en redelijkheid. een oproep die ze jaren daarvoor vakkundig uit elkaar hebben weten te spelen. dit is een vorm van relationele control. we doen het samen en alleen samen krijgen we corona onder controle. dit instrumenteel aanpakken (beboeten en verbieden) leidt tot weerstand, gelukkig zijn er mensen die die weerstand laten horen met mede-klinkers en niet straatklinkers. zoals pieter omtzigt schrijft is het noodzakelijk dat we een tegenmacht hebben en deze niet monddood maken om elkaar zo scherp te houden. zo werkt een gezonde democratie. wij doen het met deze blog.
criminaliseren van gewone mensen
door het verbieden in combinatie met een boete criminaliseren we normale mensen. mensen die zich al diende te houden aan een hele waslijst van maatregelen. niet even, maar al bijna een jaar. dat deze extra maatregel komt een week na het aftreden van een kabinet dat de menselijk maat was verloren is best treffend en is in onze ogen een teken van lef zonder politieke sensitiviteit. waarbij de maatschappelijke onvrede niet gevoeld werd door de besluitvormers. het is maar de vraag of de maatregel voor degene die al lak hadden aan de regels het gewenste effect heeft. er is immers altijd een manier om 1: het te ontlopen of 2: er mee op te scheppen dat je wel de boete hebt gekregen of 3: er een spel van maakt.
het formulier!
de maatregel komt uiteraard met een uitzondering, met mensen die wel mogen en mensen die niet mogen. met redenen die wel of niet legitiem zijn (en uiteraard met een formulier, want die ontbrak er nog in het afgelopen jaar, de bullshitbingo is compleet!) de overheid bepaalt dus of je legitiem op pad bent. immers als zij de reden niet legitiem vinden krijg je een boete.
deze maatregel op deze manier invoeren leidt logischerwijs tot weerstand. een beroep doen op intrinsieke motivatie had in onze ogen beter gewerkt. we voeren een avondklok in om het aantal besmettingen de komende tijd extra naar beneden te krijgen. wel te verstaan zonder 12 politieauto’s langs de a12 en zonder boete. dit schoot bij ons in het verkeerde keelgat. een teken van machtsvertoon naar de eigen bevolking kan vanuit werkvierentwintig niet op begrip rekenen.
zonder dit spierballenvertoon hadden we er meer in kunnen vinden. zeker als het blijkt dat de bedoeling van de avondklok een positief effect heeft op de besmettingsgraad. uiteraard willen ook wij daar aan bijdragen. nu hebben we meer weerstand gekregen tegen de maatregelen (zie het onderzoek onder kopje: communicatiestijl).
politieke sensitiviteit
dat er weinig sprake was over de zwaarte van de maatregel bleek maar uit de opmerking van de d66. dankzij hen hadden we een half uurtje langer. waarmee duidelijk werd dat de bedoeling van de regel niet meer voorop stond maar het tijdstip zelf. ongepaste borstklopperij die mank liep. net zoals de opmerking van mark rutte dat de regering niet weggestuurd kunnen worden aangezien het al opgestapt was. ook woorden doen ertoe. de premier gaf zelf al aan hoe er mensen waren die voor de wielen van de overheid terecht zijn gekomen en dat dit niet de bedoeling van de overheid is.
brandstof
om vervolgens afschuw te spreken over avondklokrellen waar ze zelf onderdeel van de ontbranding waren. elk conflict heeft brandstof, zuurstof en een vonk nodig om tot ontbranding te komen. de brandstof is er genoeg, na een jaar van beperkingen. de zelfreflectie waar de week ervoor over gesproken was leek weer te zijn verdwenen. daar zal in den haag ook geen actieve herinnering meer van zijn. of zoals je vroeger naar je moeder riep en zei dat je niks had gedaan (maar achteraf bleek dat je de hele dag had lopen jennen). de compassie en empathie (het inlevingsvermogen) bij de jeugd is ver te zoeken.
wist je dat je rond je 44ste in een staat van terminale serieusheid bent beland?
geest of letter van de wet?
we zijn voorstander van de geest van de wet en niet de letter van de wet. de ondernemer die voor zijn winkel gaat staan om zijn winkel te beschermen voor de rellen. en alsnog bekeurd wordt door de politie (omdat dit nu eenmaal de regel is) kan volgens ons, bij helder nadenken, nooit de bedoeling zijn geweest.
nu is er ook bij de politie discretionaire bevoegdheid en daar zijn wij maar al te blij mee. in een wereld waar er niet meer nagedacht wordt, context er niet meer toe doet is het einde zoek, een wereld van: jij moet niet denken maar doen is de erfenis van het scientific management. een managementfilosofie die nog heel diep in onze samenleving en organisaties zit. dat blijkt vandaag de dag ook maar weer.
de uitzending: het einde van de manager is een aanrader.
gevoelsmatige beperking
de maatregel legt mensen die al niet van plan waren om na 21:00 om op pad te gaan ook een beperking op. het is immers winter, koud en nog vroeg donker en waarschijnlijk kroop je al lekker op tijd je bed in. de uitkomst was niet anders, maar met het verbod (en de manier waarop) ontneem je mensen hun autonomie. dit is een psychologische basisbehoefte zoals zuurstof dat voor je fysiek is.
de reden dat we de avondklok invoeren is voor het beperken van de besmettingen en de druk op de ic’s maar als het een waterbed effect is en de ggz’s overbelast raken zijn we per saldo niks met de maatregel opgeschoten. hoeveel mensen moeten zich nog dieper ongelukkig voelen door de situatie? de mentale gesteldheid wordt wel genoemd, maar geen gehoor aan gegeven.
communicatiestijl
in welk land willen we wonen. waar mensen gedwongen worden thuis te blijven of waarbij mensen graag thuisblijven voor zichzelf en de ander. omdat we al die tijd daarvoor ook gedaan hebben voor elkaar. bij werkvierentwintig zijn we voor redelijkheid, voor samen met de ruimte voor de ik. we zijn voor voor vrijwillige inzet, omdat de meeste mensen een ander geen kwaad willen doen, maar juist willen helpen. het is dus belangrijk dat we de inzichten vanuit de wetenschap gebruiken bij het inzetten van maatregelen. de zelfdeterminatie theorie kan ons daarbij helpen en er is dan ook onderzoek gedaan naar hoe we mensen het beste kan motiveren zich aan de maatregelen te houden.
tot slot…
waar de ene helft van de nederlanders er nauwelijks iets van merkt, merkt de andere helft er des te meer van. sommige worden wel ziek andere niet, sommige leveren er sociaal op in en andere financieel. de overheid heeft voor mensen in loondienst ervoor gezorgd dat ze volledig doorbetaald krijgen. dat terwijl de werkgever een loonkostencompensatie krijgt op basis van gederfde inkomsten die in de praktijk een fractie van de operationele kosten dekt.
de zzp’er met partnertoets, vermogenscheck en met dito behandeling als de bijstand kan ook niet op veel begrip rekenen, om nog maar te zwijgen over de student, de flexwerker of de ondernemer die niet voldoet aan een ouderwets urencriterium. en loont het ondernemen nu niet (want dat gaat weer ten kosten van de NOW).
helaas ligt onder dit denken hetzelfde denken als ons belastingstelsel en heeft de overheid krampachtig vastgehouden aan een verouderde participatiewet. ben je namelijk als ondernemer ook ingeschreven als student en onder de 30….dan geeft de participatiewet aan dat je mag lenen bij DUO.
wij kunnen dan niet anders concluderen dat ons systeem(denken) failliet is, de bestuurders de laan uit zijn gestuurd maar de computer nog steeds nee zegt.