arbeidsmarkt & belastingstelsel

bij werkvierentwintig hebben we het regelmatig over de arbeidsmarkt. dat heeft alles te maken met werk & inkomen. we willen dan ook graag een voorzet doen op hoofdlijnen voor een verandering van het stelsel. een nieuwe frisse kijk op werk en inkomen. er zit een fundamenteler probleem onder onze economie, we zijn bezig met een stoelendans waarvan de stoelen er slechts denkbeeldig nog zijn, of zoals jort kelder hier zegt:

“de enorme schuldenberg, waarmee staatsschulden mogelijk worden gemaakt, vindt zijn oorsprong in het beleid van de ECB. “de aandelenmarkten zijn het afgelopen jaar enorm omhoog geschoten”, zegt Jort Kelder. “De centrale banken pompen geld in de markt, dat gaat in huizen zitten, in de aandelen en in de bonussen van de bankiers in New York en Londen” zegt Jort Kelder. Iedereen is bang voor een Minsky moment.”

verouderde maatstaven

de maatstaven die we gebruiken om economische groei weer te geven worden voor een deel veroorzaakt door deze groeiende schuldenberg en daarmee is het verband tussen de werkelijke waarde die er in een land gecreëerd wordt niet meer in overeenstemming met deze maatstaf, het GDP. zelfs de bedenker van het GDP (kuznets) gaf aan dat we voorzichtig om moesten gaan met deze indicator. we zouden ook onbetaalde werkzaamheden mee moeten rekenen zoals zorgtaken (mantelzorg, ouderschap), maar denk ook aan studeren & ondernemen. we hebben sinds het gebruik ons teveel blind gestaard op de maatstaf en zijn er inmiddels volledig afhankelijk van geworden, van onze pensioenfondsen tot de houdbaarheid van onze staatsschuld.

trickle up

we zien de problematiek van vandaag. met de kennis over de trickle up economie zoals andrew yang die voorstelt is het mogelijk om een beter en eenvoudiger systeem rondom werk en inkomen te bedenken. dit maakt de samenleving en de economie sterker. win-win-win dus! dit wordt goed uitgelegd in onderstaande video.

het trickle down denken is daarmee ideologisch wellicht gunstig, maar het is slechter voor de economie & samenleving. het werkt simpelweg niet en het is een verzonnen term zonder economische wetenschappelijke onderbouwing.

3 knoppen

1 – basisinkomen, met 3 componenten, woon (per huishouden), leef (per persoon) en kind-deel (zoals we nu kinderbijslag al hebben). dit wordt gezien als de ‘midden variant’ van een basisinkomen. alle bureaucratische aftrekposten en inkomensafhankelijke toeslagen weg. dat zijn de 3 knoppen waar de bestuurders aan kunnen draaien. geen armoedeval, geen boete op werken. geen verlies aversie. ook de overheid dient op 1,5 meter te blijven.

maar werkvierentwintig, hoe zit het dan met de werkbereidheid, neemt dat dan niet af? nee neemt zelfs toe, het huidige systeem passiveert. lees er meer over in het onderzoek van de universiteit van leiden.

een euro is een euro

2 – een vast tarief op inkomen (voor zowel arbeid als vermogensrendement). uit voorlopig onderzoek bleek 50% als maximaal tarief te gelden., let wel maximaal, ook van ons mag het lager, maar het idee dat lagere belastingen beter zijn voor de economie klopt helaas niet. zo houd je zelf altijd meer over van de euro die je verdient. het basisinkomen is belastingvrij dus voordat je een belastingdruk van max. 50% hebt duurt wel even. er is geen onderscheid tussen inkomen uit arbeid of uit vermogen >> bij de supermarkt is een euro een euro.

sommige partijen geven aan een 2 schijven stelsel te willen. werkvierentwintig houdt van eenvoud, maar als we het dan toch toepassen kunnen we het dan niet levels noemen?

zodra je 999 miljoen per jaar verdient, word je inkomen met 99,9% belast. dan heb je het kapitalisme uitgespeeld en dan noemen we een hondenveldje naar je. voor het tegengaan van exorbitante salarissen is vrij veel steun onder zowel links als rechts. het is probleem is echter dat we met deze denkwijze niet zozeer de oorzaak aanpakken, maar het gevolg. waaronder het zwaarder belasten van arbeid dan kapitaal en niet te vergeten het trickle down denken.

netto sparen

3 – netto (pensioen)sparen bij een partij naar keuze, in eigen beheer of bij de voorkeurspartij uit de cao. waarom netto? dat scheelt een directe belastingdruk van 8 a 9 %.

opt-out

4 – opt-out mogelijkheid van ww premies en andere ‘verplichte verzekeringen’. de standaardoptie is daarmee risico-arm en collectief geregeld. we creëren hiermee autonomie. ga je ermee akkoord, dan committeer je je ook aan de voorwaarden. wij denken dat een partij als het uwv niet optimaal functioneert maar bovenal te weinig rekening houdt met de wetenschap rondom motivatie en welzijn. we zijn veel meer voorstander van de grootstewerkgevervannederland.

om nog maar te zwijgen over een verouderde participatiewet. toch vinden we het gek dat veel mensen geen beroep doen op de bijstand (met dito voorkeursbehandeling). zoals ook het onderzoek van de universiteit van leiden aangeeft.

niet links of rechts, maar vooruit

dit is dus niet links of rechts, maar wel sociaal en liberaal. werken loont altijd en we waarderen onbetaalde arbeid zoals ouderschap, mantelzorg/studeren. wist je dat een studieschuld naast de mentale druk ook financieel slecht is voor de economie. het remt de koopkracht van jonge gezinnen aanzienlijk. in een tijd dat het salaris nog moet groeien, het vermogen nog opgebouwd moet worden en je tijd schaars is.

weinig rechten opgebouwd + studieschuld maakt…

vergeet niet dat de meeste jongeren nog amper andere rechten hebben opgebouwd en dus weinig bescherming genieten om, ook al zouden ze dat willen, het juiste te doen en de consequenties te dragen. de luis in de pels is niet altijd geliefd. door de afhankelijkheid moet je wel mee in het systeem. hier spreek ik uit eigen ervaring. lees ook: daarom is tijd ook altijd van jezelf

ons sociale stelsel is failliet (lees de alternatieve troonrede via deze link). 

stimuleren

we stimuleren ondernemerschap en we zorgen ervoor dat financiële zekerheid ten hoogte van het bestaansminimum gegarandeerd is. dat hebben we namelijk ook nodig om open te staan voor maatschappelijke veranderingen die plaatsvinden. het boek van andrew yang, jouw baan gaat verdwijnen en dit is de oplossing,  is een aanrader. het gaat in op zowel de micro & macro onderwerpen die gepaard gaan met de economische werkelijkheid.

van de lokale ondernemer tot de mantelzorger (caretaker), dat waardeert de overheid en de markt op 0 economische waarden.

formalisatie van werk

1 van de redenen dat we meer economische groei hebben gezien is omdat we veel informeel werk geformaliseerd hebben (met een heel rits aan toeslagen). het economiseren van voorheen onbetaald werk maakte dus dat er feitelijk niks anders gebeurde maar dat de meeteenheid van het GDP (BBP) steeg. met een heel ambtenaren & controle-apparaat tot gevolg (inclusief de toeslagenaffaire en een verouderde participatie wet).

hoe zit het dan met kinderdagopvang?

nou dat is dus precies werk dat we geformaliseerd hebben. we doen we een steeds groter beroep op de overheid (met bijbehorende bureaucratische systemen) met een heel circus aan toeslagen en schandalen. dus hoe fixen we dat? gewoon inrichten net zoals de basisschooltijden is dat te lastig? dan krijgen allen ouders (ongeacht werksituatie) 6 dagdelen (3 dagen) gratis kinderopvang. waarom niet meer? omdat deze sector al zwaar gesubsidieerd is en wat ons betreft nooit in private handen had mogen vallen (we subsidiëren de winst van deze instellingen). dit zeggen wij niet alleen, maar wordt zelfs door de minister gezegd.

zo kunnen de ouders minimaal 3 dagen werken (goed voor de arbeidsparticipatie van zowel mannen als vrouwen), goed voor de socialisatie van het kind en goed voor de samenleving. er zijn nu al veel opa’s en oma’s die op hun kinderen passen, maar eigenlijk is het toch best onlogisch dat we wel tijd hebben voor onze kleinkinderen, maar niet voor onze eigen kinderen. het lijkt soms wel of we achterstevoren leven…

we hebben met de lockdown wel gemerkt dat ook scholen meer zijn dan kinderdagopvang zodat de ouders ongestoord kunnen werken (het heeft dus naast een economisch ook een maatschappelijk belang). algoed, werken is immers ook geen dagbesteding voor volwassenen.

fabrieksmindset

we doen als werkvierentwintig graag deze voorzet omdat werken zoveel leuker en beter en effectiever kan. alleen zo kunnen we afstappen van de fabrieksmindset op mens, werk & inkomen.

• het voorkomt gedwongen zwartwerken/onderbetaling/uitbuiting in welke vorm dan ook (true story).
• het geeft een basiszekerheid ongeacht wat je doet (student, mantelzorg, zzp’er of een combinatie van smaken, scheelt een studieschuld van 30k).
• geen afgunst. er is niks mis met geld verdienen. werken moet en mag lonen, financieel en of in voldoening (hopelijk beide). geen rijke stinkerd of labbekak.
• we leggen de inkomenszekerheid niet alleen bij de werkgever of individuele mensen neer.
• het maakt mensen onafhankelijker van de markt, partner en van de overheid (ook de overheid dient op 1,5 meter te blijven.
• of zoals mkb-nederland en vno-ncw aangeeft in hun plan: een nieuwe koers “de overheid kan het niet alleen, de markt kan het niet alleen en de burgers kunnen het niet alleen’).
• waarom geen basisbaan?
  omdat we veel werkende arme hebben, het al het onbetaalde werk niet waardeert en het de onafhankelijkheid niet versterkt (maar eerder verzwakt). alhoewel werk zeker een belangrijk onderdeel kan zijn van iemand zijn leven, is een basisbaan slechts voor 10% van de problemen een potentiële oplossing. veel kleine ondernemers willen al geen fulltime krachten meer om zo het risico te beperken.
• een basisinkomen zorgt ervoor dat we geen amerikaanse toestanden van 2 banen krijgen om rond te komen, of de krantenbezorger die met krabben en bijten 880 euro per maand verdient.

 

meer voorbeelden in de update:

*het principe van de vervuiler betaalt wordt regelmatig aangedragen. daarom kunnen we met het btw tarief op ambacht (arbeid) en de btw op ‘nieuw’ ervoor zorgen dat de waarde van arbeid gunstig blijft t.o.v. weggooien en consumeren. hierdoor waarderen we ambachten weer en neemt de gebruiksduur van artikelen toe. zoals de kleermaker die een nieuwe rits in je jas zet, maar moet concurreren met de prijs van een nieuw jack. repareren is in veel gevallen economisch minder gunstig dan weggooien en nieuw bestellen. denk ook aan de auto waarvan de onderhoudskosten te groot zijn, terwijl een groot deel te maken heeft met arbeidskosten en niet zozeer met materialen.

*sommige mensen vragen zich af hoe het zit met erfenis. dit wordt berekend als extra inkomen, waarbij er een vrijstelling kan zijn. een erfbelasting is in het leven geroepen om geen klassenmaatschappij te krijgen (de gouden lepel) door de vroegere liberale partijen. ze vonden dat vermogen zelf verdiend moest worden en je niet in de schoenen geschoven mocht krijgen. om dit effect te verzachten werd er een erfbelasting van tot wel 90% ingevoerd.

wij vinden dat het conform inkomen/vermogensrendement belast moet worden. we hebben immers financieel de ouders van de kinderen losgekoppeld om zo niet bezwaard te worden door de keuzes van je ouders (positief en negatief). helaas is dit omgedoopt tot sterftax waardoor mensen de bedoeling achter de belasting niet meer weten (en eerlijk is eerlijk, als je het zo noemt voelt het ook heel oneerlijk). dit blijft voor vele een heel gevoelig punt. sander schimmelpenninck zegt daar het volgende over >> bekijk de link

*we zitten middenin de 4e industriële revolutie. werk zoals we dat kennen wordt voor grote delen geautomatiseerd. dit zijn niet zozeer de praktische beroepen, maar veelal de cognitieve beroepen van accountant tot administratief medewerkers. we volgen hier het voorbeeld van andrew yang over de veranderingen in de economie, waardoor het voor ‘normale mensen’ steeds lastiger wordt om een redelijk salaris te verdienen. hij zegt: capitalism gets eaten by its son technology. dit is iets om over na te denken.

* we gaan richting een vrijetijdseconomie. ford wist dit 100 jaar geleden al te vatten in een kortere werkdag en betere arbeidsvoorwaarden. met grote voordeel dat 1: de mensen bij hem bleven werken en 2: dat ze de producten konden kopen en nog belangrijker, de tijd hadden om ze te gebruiken. we gaan nu de volgende stap zetten, wat hebben mensen dan nodig: vrije tijd en besteedbaar inkomen. we kunnen dit niet vragen van de markt alleen. mede ook omdat werkgevers gebaat zijn bij gezonde medewerkers, maar niet altijd in staat zijn om deze voorwaarden zo te bieden (ook al zouden ze het wel willen).

*de uitdaging waar we voor staan zijn stijgende zorgkosten en een middenklasse die langzaam verdwijnt. de coronacrisis zal dat doen versnellen. het is daarmee geen vraag of we een basisinkomen nodig hebben, maar wanneer we het toe gaan passen. de uitdagingen waar we voor staan zijn aan elkaar verbonden. zo zitten we nu in een gezondheidscrisis die voor een economische crisis zorgt. welzijn bepaalt daarmee welvaart. uit onderzoek naar motivatie komt naar voren dat autonomie de determinant is voor welzijn. het is ook de bepalende factor voor prestaties. het levert daarin dus ook een positieve bijdrage aan de (financiële) gezondheid van mensen en organisaties.

*ideologisch hebben mensen hier echt nog moeite mee. de wortel en de stok zijn diep ingebakken overtuigingen die echter geen fundament kennen in de wetenschap. het is dan ook dat dezelfde manier van denken onder het basisinkomen ligt als onder anders organiseren. het scientific management gaf aan dat mensen niet moesten denken maar doen, al het werk moest meetbaar zijn en mensen hadden een externe prikkel nodig om te werken. de managers dachten na en hadden hun kantoor op de 1ste verdieping om goed overzicht te houden op de ‘werkvloer’. deze houding zien we nog steeds terug vanuit de politiek. ons belastingstelsel is er een voorbeeld van. werkvierentwintig is van mening dat iedereen ten minste 1,5 meter ruimte moet hebben om zelf na te denken en invulling te geven aan het leven. het wantrouwen vanuit het scientific management werkt demotiverend en is niet goed voor het welzijn en de prestaties van mensen.

kortom, het basisinkomen maakt de arbeidsmarkt en de samenleving democratischer. dat zijn waarden die we over de wereld verspreiden maar in ons eigen land (of organisaties) soms vergeten te hanteren. een basisinkomen is daarmee onderdeel van het human centered capitalism. waar er een gezonde verhouding is tussen mensen, overheid en markt. waar er sprake is van wederkerigheid in het sociale contract tussen mensen, markt en overheid. waar tegenspraak mogelijk is en we niet volledig afhankelijk zijn van 1 van de 3 partijen.

wil jij graag een frisse kijk op werk & inkomen supporten? bestel dan een item in de webwinkel, zoals bijvoorbeeld de werkvierentwintig pet.