het fundament

probleem of oplossing

bij werkvierentwintig denken we graag over het grotere geheel na. we gaan dus niet voor deelbelangen of de ‘eigen positie’ maar willen graag the big picture blijven zien, sommige noemen het een holistische kijk, prima! in de control literatuur wordt dit globale transparantie genoemd. een kenmerk van een ondersteunend controle systeem is de mate waarin je kan zien wat jouw bijdrage aan het grotere geheel is. wat doet de schakel in het geheel van alle schakels. interne transparantie gaat over de inzichtelijkheid van de individuele schakels, of dit nu om een functie, procedure of een stelsel gaat (denk aan ons belastingstelsel).

we pakken graag de oorzaak aan en niet het gevolg. door het fundament aan te pakken is dat mogelijk. immers elk huis dat gebouwd is op een slechte fundering zal vroeg of laat scheuren vertonen ongeacht hoe goed het stucwerk erop gezet is. toch zijn we in nederland vaak bezig met de symptomen bestrijden. met het plakken van deze pleisters valt het meeste geld te verdienen. op individueel niveau doen we dan fantastisch werk, maar op systeemniveau bestaat er een business die hun eigen deelbelangen nastreeft. zo worden zo onderdeel van het probleem en niet de oplossing en pakken we niet de oorzaak aan maar het gevolg. een leger aan mensen die werken in het sociaal domein, onderzoeken en ongelezen rapporten worden er geschreven door beleidsadviseurs terwijl we het probleem gewoon weten: te weinig geld en te hoge lasten. 

het boek van andrew yang: jouw baan gaat verdwijnen en dit is de oplossing weet dit prachtig in kaart te brengen. het heet in het engels the war on normal people. 1 van de elementen is dat mensen die in schaarste leven minder goede besluiten nemen en zich meer richten op korte termijn (een beperkt gezichtsveld). deze schaarste levert tot wel 13IQ punten lager op, zelfs een hypothetische boete kan ervoor zorgen dat ook jij slechter gaat functioneren en lager scoort op een test.

ook binnen het werk weten we dat de 5 daagse werkweek en de 8 of soms wel 9 urige werkdag niet het beste is en dat mensen simpelweg rust en lummeltijd tekort komen. ondertussen staan er pooltafels, haasten we naar yogales worden er workshops werkgeluk bedacht. een hele business die de gevolgen aanpakken, maar niet de oorzaak. die oorzaak is een verouderde kijk op mens, werk & inkomen. deze fabrieksmindset is in veel gevallen nog het fundament waarop onze samenleving gebouwd is, ook al is het wetenschappelijk niet meer valide.

soms is het tenenkrommend hoe we de wetenschap rondom control & motivatie links laten liggen. gedragseconomen, psychologen en bedrijfskundige weten dat intrinsieke motivatie niet alleen de determinant is voor welzijn maar ook van prestaties die mensen kunnen leveren, zeg maar: hoe beter iemand functioneert hoe gezonder de uitkomsten zijn.

het volgt uit het aanpakken van de oorzaak. met werkvierentwintig pleiten we dan ook voor een nieuw fundament gebouwd op de juiste idee technologie. hierin zijn een paar fundamentele elementen:

  • het basisinkomen. het waardeert onbetaalde arbeid, het maakt de 4 daagse werkweek voor iedereen mogelijk en het maakt minder afhankelijk van overheid, markt & familie
  • de 4 daagse werkweek (een betere werk/privé balans) die ook nog eens op het werk voor betere resultaten zorgt (mutual gains).
  • organiseren op basis van vertrouwen (enabling control).
  • intrinsieke motivatie als startpunt (en de wetenschap erachter).